عملیات تکمیلی ساختمان شامل گچ بری، نازک کاری، رنگ آمیزی، روسازی و کفپوش، عایق کاری درزها و سنگکاری می باشد. این عملیات اساساً یک پوشش محافظ روی سطح ایجاد کرده و در نتیجه طول عمر سازه را افزایش می‌دهند. این پوشش ها سازه را از شرایط نامساعد جوی محافظت می کند و همچنین به زیبایی ساختمان می افزاید.
روسازی ها و یا کفپوش های بتنی، قیری و رزینی یکی از پر کاربرد ترین نوع کفسازی در صنایع گوناگون از جمله راه، اسکله، پایانه، کارخانجات، ساختمان و شهرسازی به شمار می رود. کفسازی به کفپوشی مستحکم و یکنواخت اطلاق می شود که دارای مقاومت های فشاری، سایشی و کششی معین و دوام مناسبی بوده و عملکرد منسجم و واحدی داشته باشد. کفسازی می تواند در یک یا چند لایه شامل زیرسازی، دال بتنی، رویه (روکش) و ... اجرا شود. به منظور دستیابی به کفپوش استاندارد و باکیفیت، علاوه بر انتخاب رویه مناسب استفاده از زیرسازی اصولی و با دوام از جمله بتن پرمقاومت و نفوذناپذیر نقش مهمی خواهد داشت. در این زمینه آیین نامه ها و ضابطه های مختلفی تدوین شده است.
انواع روسازی های بتنی:
روکش بتنی اصلاح شده با پلیمر (PMC) یا لاتکس (LMC)
مطابق آیین نامه انجمن بتن آمریکا ACI 548 رویه های بتنی اصلاح شده با لاتکس (Latex Modified Concrete) ترکیبی از سیمان هیدرولیکی، پلیمر، سنگدانه و افزودنی های دیگر است. از مزیت هایLMC می توان به افزایش دوام، چسبندگی، مقاومت سایشی، مقاومت کششی و خمشی، جذب انرژی، ضربه پذیری و همچنین کاهش جذب آب، مدول الاستیسیته، نفوذ پذیری، ضخامت و ترک خوردگی اشاره کرد. رویه بتنی LMC در مقایسه با روسازی های آسفالتی دارای هزینه تعمیر و نگه داری بسیار کمتری است. ARMA SBL-MIX لاتکس طراحی شده بر پایه استایرن بوتادین در واحد تحقیق و توسعه شیمی سازه آرمانی مناسب برای استفاده در این رویه بتنی می باشد.
برخی از کاربرد های LMC شامل رویه عرشه پل، تقاطع، اسکله ها، پایانه های حمل و نقل و همچنین رویه بتن غلتکی، روکش سطح پارکینگ، رمپ و سطوح شیب دار می گردد.
روکش بتنی اصلاح شده با دوده سیلیسی (SFC)
رویه بتنی اصلاح شده با دوده سیلیسی (Silica Fume Concrete) که به آن SFC نیز اطلاق می شود، زیر مجموعه ای از روکش های پر مقاومت با ضخامت کم است که قابلیت اجرا به صورت چسبنده و غیر چسبنده را دارد.SFC ترکیبی از سیمان هیدرولیکی، الیاف های ماکرو و میکرو، دوده سیلیسی و سایر افزودنی های کنترل کننده هوا و ویسکوزیته است. هدف از اجرای این رویه افزایش مقاومت های مکانیکی و دوام است. کاهش جمع شدگی، ترک خوردگی، خزش، سختی، نفوذپذیری و تنش پسماند از مزیت های این روکش است. VM-MIX ARMA و ARMA PX-MIX دو محصول فوق کاهنده آب/ فوق روان کننده مناسب و ARMA SF-MIX افزودنی پوزولانی طراحی شده در واحد تحقیق و توسعه شیمی سازه آرمانی برای استفاده در رویه بتنی SFC طراحی شده اند.
برخی از کابرد های SFC شامل رویه بتن غلتکی، رویه تقاطع، عوارضی و راه های روستایی و ترمیم و بهسازی روسازی های آسفالتی و بتنی تخریب شده می گردد.
کفسازی های صنعتی و ساختمانی ( Industrial Flooring)
کفسازی های بتنی صنعتی به طور معمول در دو لایه اجرا می شوند و در نهایت عملکردی منسجم و واحد دارند. لایه اول یک دال بتنی مستحکم و با دوام با نام بتن MSC بوده که با مواد شیمیایی و طرح مخلوط منحصر بفرد توسط گروه صنعتی شیمی سازه آرمانی تولید و اجرا می شود. پس از اجرای این لایه و با توجه به نوع کاربری و شرایط بهره برداری روکش پایه سیمانی به دو صورت خشکه پاش (Top Cement) و ملاتی (Hard Cement) با رنگ بندی مورد نظر بر روی بتن MSC اجرا می شود. روکش خشکه پاش در نهایت به صورت مات می باشد و روکش ملاتی علاوه بر اجرای مات، با توجه قابلیت پرداخت توسط ساب گرانیتی می تواند به صورت براق نمایان شود. رویه های فوق باعث افزایش مقاومت سایشی، کاهش تشکیل گرد و غبار (Anti – dust) ، یکنواختی سطح و افزایش مقاومت شیمیایی و ... می گردند. روکش Hard Cement علاوه بر خصوصیات فوق، دارای مقاومت مکانیکی و ضربه پذیری بالاتری خواهد بود. لازم به توضیح است تولید، ساخت و اجرای کفسازی بتنی بر اساس آیین نامه کارگروه ACI 325 و ACI 360 انجام می گیرد.
کفپوش های اپوکسی یکی از پرکاربردترین کفپوش های صنعتی در دنیا می باشند و علاوه بر ضخامت بسیار کم نسبت به سیستم های سیمانی مقاومت شیمیایی بسیار بالاتری نیز نسبت به آن ها دارند. کفپوش اپوکسی با توجه به خواص برجسته مکانیکی، شیمیایی و بهداشتی، بهترین انتخاب برای محافظت از سطوح بتنی در مقابل عوامل مخرب مکانیکی و شیمیایی می باشد. چسبندگی بالا، مقاومت مکانیکی، پایداری در مقابل خوردگی ناشی از عوامل شیمیایی، ایجاد سطوح واترپروف و غبارگریز، بهداشتی و بدون درز و همچنین قابلیت اجرا به صورت عایق و یا هادی جریان های الکتریکی، از ویژگی های برجسته این محصول می باشد که آن را از سایر محصولات مشابه متمایز می نماید. در ارتباط با نحوه اجرا و ضخامت طراحی کفپوش اپوکسی آیین نامه گروه EFNARC به عنوان یکی از مراجع معتبر در اروپا مورد استفاده قرار می گیرد.
کفپوش پلی یورتان یک ترکیب مشابه کفپوش اپوکسی با بنیان رزین پلی اورتان و هاردنر ایزوسیانات می باشد، با این تفاوت که دارای انعطاف‌پذیری و الاستیسیته‌ی بیشتر بوده و مقاومت بالاتری در برابر اشعه‌ی UV دارد و همین امر موجب می‌شود که زرد شدن و یا کمرنگ شدن کفپوش در اثر تابش خورشید که معمولاً در کفپوش‌های اپوکسی رخ می‌دهد کاهش یابد. این ویژگی کفپوش پلی یورتان را به یک انتخاب مناسب در محیط های رو باز تبدیل می‌کند. همچنین الاستیسیته بالای پلی اورتان باعث شده است تا از این کفپوش در محیط های ورزشی استفاده شود. در محیط های ورزشی طبق استاندارد EN14904 جهت جذب انرژی بالاتر و سطحی ایمن تر از گرانول های ویژه ای در لایه بستر پیش از اجرای کفپوش استفاده می شود.
کفسازی های غیر صنعتی و دکوراتیو (Decorative Flooring)
در کفسازی های غیر صنعتی بارگذاری و تردد سنگین مطرح نبوده و هدف از کفسازی صرفا جنبه ظاهری و دکوراتیو می باشد. کفسازی های غیر صنعتی نیز مشابه کفسازی های صنعتی می توانند بر پایه سیمان یا مواد رزینی باشند. آنچه در کفسازی های دکوراتیو سیمانی یا رزینی مهم است یکپارچگی، زیبایی (بافت، رنگ و طرح) و دوام آن در برابر سایش، بارهای کوچک، ضربه، ریزش آب و مواد خورنده (مانند مایعات خانگی) و همچنین شوک های حرارتی می باشد. لذا این موارد هنگام طراحی کفسازی بایستی مورد توجه قرار گیرد.
میکروسمنت (MICROCEMENT)
امروزه بهره گیری از سطوح نمایان (اکسپوز) بتنی با طرح ها، رنگ ها و بافت های متنوع و زیبا مورد توجه بسیاری از معماران و طراحان داخلی ساختمان به ویژه در سبک های مدرن و مینیمال قرار گرفته است. یکی از محصولات نوین مورد استفاده در طراحی کف و دیوار که در این حوزه مورد استفاده قرار می گیرد میکروسمنت نام دارد. میکروسمنت پوششی تزئینی و ترکیبی بسیار نازک بر پایه سیمان، سنگدانه های سیلیسی، رزین های پودری و مایع و سایر افزودنی های شیمیایی است که در هنگام اجرا بر حسب کاربرد و بافت (تکسچر) مورد نیاز با رزین ترکیب شده و با تلفیق هنر و سلیقه مجری در یک یا چند لایه بر روی سطوح اعمال می گردد.
کفپوش دکوراتیو رزینی (Decorative Resin Flooring)
همانند کفسازی های صنعتی، کفپوش های رزینی دکوراتیو نیز عموماً بر پایه اپوکسی و پلی اورتان ساخته و اجرا می شوند. با این تفاوت که کفپوش های دکوراتیو به دلیل عدم نیاز به تحمل بارهای مکانیکی زیاد یا مقاومت شیمیایی بالا با ضخامت کمتر و روش های اجرایی متفاوت مورد استفاده قرار می گیرند. با این حال این کفپوش ها به صورت یکپارچه، بدون درز و با حساسیت و دقت بیشتری از لحاظ جلوه های بصری اجرا می شوند. کفپوش اپوکسی و یا پلی اورتان از نوع Anti-dust یکی از گریدهای پر کاربرد در این حوزه است که معمولا به صورت های غلتکی، پوست پرتقالی یا برجسته بر روی سطوح اعمال می شوند.
ملات های تسطیح کننده (Leveling Screeds)
ملات های تسطیح کننده با هدف رفع اختلاف تراز ها، پر کردن ناهمواری سطوح و تسطیح کف برای رسیدن به کد ارتفاعی مورد نظر تولید و اجرا می شوند. اغلب ملات های تسطیح کننده می بایست ویژگی خود تراز (self-level) داشته باشند. اینگونه ملات ها که بر پایه سیمان و یا رزین (مانند اپوکسی) می باشند، پس از اختلاط به صورت سیال بر روی سطح حرکت کرده و خلل و فرج و ناهمواری ها را پوشش می دهند. ملات های خودتراز سیمانی و اپوکسی توسط شیمی سازه آرمانی بر حسب الزامات مورد نیاز کفسازی از قبیل رقوم ارتفاعی، نیازهای چسبندگی، مقاومت مکانیکی و لزوم اجرای کفپوش های بعدی در گریدهای متنوع تولید و عرضه می گردد.
از چسب های پودری به منظور نصب انواع کاشی، سرامیک و سنگ در سطوح عمودی و افقی ساختمان استفاده می گردد. این محصولات با نام تجاری HIRKAN توسط بخش تحقیق و توسعه شیمی سازه آرمانی بر حسب کاربری های مختلف در گریدهای نرمال (N)، واترپروف (W)، ویژه (S) و پرسلانی (P) و در رنگ های طوسی و سفید فرموله و تولید می گردد. گرید واترپروف جهت سازه های آبی و سرویس ها، گرید ویژه جهت سطوح صاف و با حساسیت بالا و گرید پرسلانی جهت سطوحی با جذب آب بسیار کم استفاده می گردد. به منظور تقویت خاصیت چسبندگی و یا ایجاد خاصیت واترپروف بیشتر می توان از چسب بتن CA-110 یا رزین آب بندی ARMA SEAL SR-12 در هنگام ساخت چسب پودری HIRKAN استفاده نمود. چسب خمیری این شرکت با نام تجاری HIRKAN FIX دارای کارپذیری فوق العاده، زمان کارکرد مناسب، چسبندگی بسیار بالا و پایداری در برابر رطوبت، آب، شرایط جوی و تغییرات دمایی می باشد. علاوه برآن، سهولت و سرعت کاشیکاری با این محصول، باعث کاهش هزینه های مختلف ساختمان خواهد شد. چسب کاشی خمیری آماده مصرف بوده و بدون نیاز به افزودن مواد رزینی دارای خاصیت واترپروف می باشد. این محصول به دلیل بهره گیری از ترکیبات شیمیایی منحصر به فرد، مناسب ترین گزینه برای نصب انواع سنگ و آجر به ویژه سنگ آنتیک بر روی سطوح عمودی و افقی داخلی و بیرونی ساختمان محسوب می شود. HIRKAN STONE FIX علاوه بر کارپذیری فوق العاده و چسبندگی زیاد به سطح زیر کار، پس از سخت شدن کماکان دارای انعطاف بوده و در اثر شرایط جوی و انبساط و انقباض سازه، دچار جداشدگی سنگ و آجر نخواهد شد.
چسب های صنعتی مانند چسب های سیلیکاتی، چسب PU، چسب های اپوکسی خاص و ... بر حسب نیاز صنایع و پروژه ها ممکن است در گریدها و کاربری های متفاوتی مانند اتصال قطعات بتنی، فلزی، شیشه ای، فایبرگلاس، قطعات PVC مانند واتراستاپ، چسباندن یونولیت و پلی استایرن و .... تولید و مصرف شوند.
درزهای انبساطی و اجرایی نبایستی با مواد سخت مانند ملات های سیمانی و پوشش های رزینی ترد و شکننده مانند اپوکسی پر شوند. همچنین محصول مورد استفاده در درز با توجه به کاربری سازه و محل قرارگیری درز (کف، دیوار، کانال، مخزن یا ...) بایستی در برابر نور خورشید، عوامل محیطی، تغییرات دمایی، نفوذ آب، املاح و مواد شیمیایی و سمی، مقاومت مکانیکی، سایش و ضربه مقاوم باشد. از این رو استفاده از ماستیک ها که موادی انعطاف پذیر با چسبندگی مناسب و قابلیت های مورد نیاز در درزهای مزبور الزامی می باشد.
ماستیک از جمله مواد درزگیری می باشد که بسته به نوع کاربری و خواص مورد نیاز به ماستیک های قیری، سیلیکونی، پلی اورتان، پلی سولفید، اکریلیکی و... تقسیم می شوند. از کاربرد های ماستیک ها می توان به پرکردن درزها، آب بندی و حفاظت شیمیایی کانال ها و مخازن آب و فاضلاب، کانال های آبیاری، کف سازی ها و درزگیری دور پنجره ها، درب ها، وسایل نقلیه و درزهای انبساط ساختمانی اشاره کرد.
پوشش ها با توجه به پایه شیمیایی، کاربری، مراحل اجرایی، سطح زیرآیند و یا نیاز به ترکیب با سایر متریال به دسته های مختلفی تقسیم می شوند.
پوشش محافظ شیشه و سایر سطوح ساختمانی GLASS COVER رزینی بر پایه پلیمرهای اصلاح کننده می باشد که با ایجاد فیلم سطحی بیرنگ و مات و مقاوم بر روی شیشه و یا سطوحی که نیاز به محافظت در برابر رنگ آمیزی، جوشکاری و ... دارد استفاده می شود. این پوشش پس از اتمام کار رنگ آمیزی و یا جوشکاری به راحتی از سطح جدا شده و مانع از رسیدن آتش جوشکاری به شیشه شده و از آن محافظت می کند. این پوشش به سرعت و راحتی با استفاده از غلطک و یا قلمو روی سطح اجرا می شود و با بهره گیری از این محصول مشکلات چسبکاری در قاب پنجره ها حذف می شود.
قطعات بتنی پیش ساخته جهت پوشش کف و دیوار ساختمانها، پارکینگها، پیاده روها و نیز محیط هایی که وسایل نقلیه تردد می کنند، به کار می رود. جهت افزایش دوام قطعات بتنی پیش ساخته در برابر شرایط محیطی، طرح اختلاط، نسبت آب به سیمان و افزودنی های مناسب استفاده شده است و با در نظر گرفتن سایر شرایط مثل حداکثر هوای درون بتن، محصول نهایی دارای مقاومت فشاری و سایشی بالا و دیگر الزامات استانداردی شده است.
پرسش، پاسخ و نظرات